Neuropatie – obejmuje uszkodzenia obwodowego neuronu ruchowego ( nerwów obwodowych ), które albo towarzyszą różnego rodzaju schorzeniom ogólnoustrojowym, albo tez stanowią odrębne (samodzielne jednostki chorobowe). Pojęcie neuropatia dotyczy w zasadzie pojedynczego nerwu, a jeśli proces chorobowy dotyczy kilku nerwów – wówczas mówi się o polineuropatii. Uszkodzenie nerwów obwodowych może mieć podłoże:urazowe, zapalne, zwyrodnieniowe, metaboliczne, hormonalne, toksyczne, niedoborowe, uwarunkowane genetycznie.
Do urazowych uszkodzenia nerwów obwodowych zaliczamy:
- uszkodzenia nerwów obwodowych kończyny górnej
– nerw łokciowy
– nerw pośrodkowy
– nerw promieniowy - uszkodzenie nerwu twarzowego
- uszkodzenia splotu ramiennego
Typ duchenne’a erba – zespół ten to uszkodzenie górnej części splotu ramiennego – powstający w wyniku uszkodzenia korzeni C5-C6 lub pnia górnego. Uszkodzenie górnej części stanowi najpospolitszy jego rodzaj. Najczęściej występuje w następstwie urazu okołoporodowego , a u dorosłych wypadkiem komunikacyjnym lub wypadkiem w pracy. W każdym z tych przypadków można wskazać na jeden z dwóch mechanizmów: trakcyjny lub uciskowy. Charakterystyczne dla tego zespołu jest tendencja do utrzymywania ramienia w przywiedzeniu i rotacji wewnętrznej. Łokieć bywa na ogół wyprostowany, przedramię nawrócone, lecz ruchy reki są zachowane. Najbardziej upośledzone bywa przywodzenie łopatki do kręgosłupa oraz unoszenie, odwodzenie i rotowanie ramienia na zewnątrz ( ruch unoszenia zachodzi tylko do poziomu barku.
Przyrządy do sesji: mata, krzesło.
Nerw łokciowy (łac. Laesio n. ulnaris) – uszkodzenie to występuje na poziomie (C8-TH1) w obrębie łokcia lub nadgarstka rzadziej. W pierwszym przypadku towarzyszy ono złamaniu kości lub zwichnięcie stawy łokciowego, w drugim zaś spowodowane bywa najczęściej uciskiem lub zranieniem tej okolicy. Mamy tu do czynienia z ‘’ ręką szponiastą ‘’. Uszkodzenie to charakteryzuje się bowiem upośledzeniem przywodzenia ręki ( łokciowego zginania nadgarstka) oraz niemożność zginania dystalnych paliczków palca IV, V, z jednoczesnym przeprostem tych palców w stawach śródręczno – paliczkowych. Pewnemu upośledzeniu ulega też odwodzenie i przywodzenie palców wybitnemu natomiast przywodzenie kciuka. W związku z tym upośledzony staje się chwyt szczypcowy( problem z utrzymaniem kartki papieru pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym), a także chwyt kółkowy ( problem z otoczeniem przedmiotu wszystkimi palcami).
Przyrządy do sesji:
Przybory do sesji:
Nerw posrodkowy (łac. laesio n. medianus) – uszkodzenie na poziomie (C5-TH1)towarzyszące najczęściej urazom w okolicy przedramienia i nadgarstka, choć nerw ten może też ulec uszkodzeniu w obrębie łokcia i pachy. W przypadku przewlekłego ucisku tego nerwu możemy mieć do czynienia z przykurczem ‘’Volkmana’’ lub objawami tzw. ‘’ cieśni nadgarstka” W ostrych natomiast uszkodzeniach ręka przyjmuje wygląd tzw. ‘’ ręki małpiej’’ , gdyż występuje tu niemożność odwodzenia, zginania i przeciwstawiania czubka kciuka do czubków pozostałych palców. Upośledzony jest więc chwyt kleszczowy oraz kółkowy( brak stabilizacyjnego działania kciuka). Chwyty te są upośledzone także z powodu niemożności zginania palca II i III. Znajduje to swój wyraz podczas próby zaciskania ręki w pięść, kiedy to przyjmuje ona charakterystyczne ustawienie, określane jakowo tzw. ‘’ ręka kaznodziei’’.
Przyrządy do sesji: stół, krzesło.
Przybory do sesji: kartka papieru, piłeczka gumowa z wypustkami.
Nerw promieniowy (łac. Laesio n. radialis) – uszkodzenie na poziomie (C5-C8)występujące najczęściej przy okazji urazu np. złamania w obrębie kości ramiennej lub ucisku w tej okolicy. Wyrazem tego uszkodzenia jest tzw.’’ ręka cepowata’’, choć zaburzenia dotyczą tez ruchów w stawie łokciowym. W obrębie łokcia upośledzona jest przede wszystkim jego prostowanie, choc chory tez słabiej zgina łokieć odwraca przedramię. W obrębie ręki wypada natomiast funkcja prostowników nadgarstka, czemu towarzyszy upośledzenie prostowania palców w stawach podstawnych oraz odwodzenie kciuka. Podczas zaciskania pięści brak jest wspomnianego powyżej fizjologicznego współruchu, pod postacią grzbietowego zginania nadgarstka . Skutkiem tego upośledzony staje się chwyt siłowy, pomimo iż siła zginaczy jest zachowana ( tzw. aktywna niewydolność zginaczy palców) .
Przyrządy do sesji: stół, krzesło.
Przybory do sesji: taśma elastyczna żółta, piłeczka gumowa z wypustkami.
Porażenie typu klumpke – Dotyczy uszkodzenia gałęzi rdzeniowych (C8-th1) lub pnia dolnego. Najczęstszą przyczyną jest całkowite wyrwanie korzeni nerwów, co wiąże się z całkowitym porażeniem kończyny. Powoduje porażenie mięsni przedramienia i ręki, przy czym czynność zginaczy jest znacznie bardziej upośledzona niż czynność prostowników, a ruchy w stawie ramiennym i łokciowym są zachowane. W związku z powyższym odruch chwytny ręki jest zniesiony, a sama ręka przyjmuje charakterystyczne ułożenie tzw. ‘’ręki małpiej’’ i ‘’ reki szponiastej’’. Ponadto, w wyniku uszkodzenia gałązek współczulnych z Th1 , po stronie chorej może wystąpić zespół Hornera ( zapadnięcie gałki ocznej, zwężenie źrenicy i opadnięcie powieki.
Przyrządy do sesji: stół, krzesło.
Wskazania:
- Choroby nerwów obwodowych,
- przebyte zapalenia,
- porażenia nerwów,
- zapalenia wielonerwowe,
- zapalenia splotów nerwowych.
- nerwobóle
- stany po urazach nerwów obwodowych i nie wymagających leczenia chirurgicznego.
- rwa ramienna i zespół objawów wypadnięcia jądra miażdżystego
- stany po udarach mózgu w kilka miesięcy po uzyskaniu sprawności w zakresie samodzielnego poruszania się i samoobsługi oraz w dobrym stanie ogólnym.
- porażenia wiotkie i spastyczne z pełną samoobsługą i samodzielnym poruszaniem się.
Przeciwskazania:
- kontakt z zimnym powietrzem , niska temperatura,
- przeciągi,
- padaczka,
- choroby psychiczne,
- choroby układu nerwowego o ostrym przebiegu,
- choroby ośrodkowego układu nerwowego z objawami zaburzeń ukrwienia mózgu,
- nerwice z natręctwami i lękami sytuacyjnymi, zaburzenia osobowości, histeria , psychozy,
- stany po wielokrotnych udarach mózgu,
- choroba nowotworowa,
- ciąża,
- stany gorączkowe,
- choroby skóry,
- swieże urazy,
- krioterapia,
- brak pełnego zrostu po złamaniach.
Wskazane zabiegi:
- okłady cieplne ( przed przystąpieniem do ćwiczeń),
- lampa sollux,
- ćwiczenia bierne, bierno-czynne, wspomagane, czynne w odciążeniu , czynne, manipulacyjne,
- galwanizacja,
- elektrostymulacja,
- laseroterapia,
- magnetoterapia,
- ćwiczenia ipsilateralne,
- ćwiczenia w wodzie,
- masaż ( poprawa trofiki, zmniejszenie obrzęków, zapobieganie zanikom i przykurczom ), ( nie masuje się bezpośredniego miejsca urazu nerwu),
- ćwiczenia o charakterze czynności życia codziennego,
- ćwiczenia przeprowadzamy kilkakrotnie w ciągu dnia.